Co to jest AFR (Annualized Failure Rate)?

W obszarze zarządzania infrastrukturą IT oraz urządzeniami magazynującymi dane jednym z najważniejszych wskaźników oceniających niezawodność sprzętu jest Annualized Failure Rate (AFR), czyli roczny wskaźnik awaryjności. AFR określa, jaką część urządzeń danego modelu można statystycznie spodziewać się, że ulegnie awarii w ciągu roku pracy. Ten parametr jest niezwykle istotny zarówno dla producentów sprzętu, jak i administratorów systemów, ponieważ pozwala na ocenę ryzyka związanego z utratą danych lub koniecznością wymiany komponentów w określonym czasie.

AFR, w przeciwieństwie do MTBF (Mean Time Between Failures), który mówi o średnim czasie pracy między awariami, wyraża bezpośrednio procentową szansę awarii w skali roku. Dzięki temu jest łatwiejszy do interpretacji w kontekście praktycznego planowania utrzymania sprzętu i zarządzania ryzykiem.

Co to jest AFR (Annualized Failure Rate)?

Annualized Failure Rate to wskaźnik statystyczny, wyrażany zwykle w procentach, który informuje, jaki odsetek urządzeń ulega awarii w ciągu 12 miesięcy eksploatacji. AFR stanowi uzupełnienie do MTBF i jest używany w branży IT do lepszego zobrazowania niezawodności sprzętu w praktycznych warunkach.

Przykładowo, jeśli dany model dysku twardego ma AFR równy 1%, oznacza to, że statystycznie 1 na 100 takich dysków ulegnie awarii w przeciągu roku. AFR jest więc parametrem bezpośrednio związanym z realnym ryzykiem utraty urządzenia podczas eksploatacji.

AFR a MTBF - jaka jest różnica?

MTBF i AFR to dwa ściśle powiązane wskaźniki używane do oceny niezawodności urządzeń, jednak różnią się pod względem podejścia oraz sposobu interpretacji danych.

MTBF (Mean Time Between Failures) wskazuje średni czas, przez jaki urządzenie działa poprawnie między kolejnymi awariami. Zwykle wyraża się go w godzinach i stanowi on wartość„czasową”, mówiącą o przeciętnym okresie bezawaryjnej pracy sprzętu. MTBF jest często wykorzystywany przez producentów do określenia trwałości i jakości komponentów, a także do porównań modeli i generacji urządzeń. W praktyce jednak MTBF może być mniej intuicyjny dla osób zarządzających infrastrukturą, ponieważ odnosi się do średnich czasów, a nie bezpośrednio do prawdopodobieństwa awarii.

AFR (Annualized Failure Rate) z kolei określa procentowy udział urządzeń, które uległy awarii w ciągu roku eksploatacji. Jest to wskaźnik „procentowy”, który przekłada się na łatwiejszą i bardziej bezpośrednią interpretację ryzyka awarii. AFR mówi więc, jaka część floty sprzętu danego modelu może zawieść w przeciągu roku, będąc szczególnie przydatnym podczas planowania działań operacyjnych, takich jak konserwacja, wymiana podzespołów czy zabezpieczenia w postaci kopii zapasowych.

Choć oba parametry służą do oszacowania niezawodności, AFR lepiej nadaje się do monitorowania i zarządzania awaryjnością na poziomie praktycznym, gdyż pozwala jednoznacznie ocenić ryzyko utraty sprzętu w określonym horyzoncie czasowym. MTBF natomiast jest często wykorzystywany na etapie projektowania i testowania urządzeń, gdzie ważne jest oszacowanie czasu między spodziewanymi awariami.

W skrócie, można powiedzieć, że MTBF odpowiada na pytanie "jak długo średnio działa urządzenie bez awarii?", a AFR - "jakie jest prawdopodobieństwo, że urządzenie zepsuje się w ciągu roku?". W kontekście zarządzania infrastrukturą IT oba wskaźniki uzupełniają się, dostarczając pełniejszego obrazu niezawodności sprzętu.

Znaczenie AFR w urządzeniach serwerowych i pamięci masowej

W środowiskach IT, w szczególności w centrach danych, AFR jest jednym z najważniejszych wskaźników niezawodności urządzeń takich jak dyski twarde, dyski SSD, serwery czy macierze dyskowe. Pozwala na przewidywanie i kontrolowanie liczby awarii, które mogą wystąpić w ciągu roku, mając bezpośrednie przełożenie na:

• Planowanie polityki backupowej i strategii odtwarzania danych;
• Dobór urządzeń o wysokiej niezawodności;
• Zarządzanie zapasami części zamiennych i planowanie serwisu;
• Minimalizowanie ryzyka przestojów, które mogą generować straty finansowe.

Wartość AFR często jest podawana w dokumentacji technicznej dysków serwerowych lub macierzy, ułatwiając administratorom wybór sprzętu dopasowanego do wymagań biznesowych.

Przykładowe wartości AFR dla dysków twardych i SSD

Dyski serwerowe oraz rozwiązania pamięci masowej różnią się między sobą pod względem AFR. Oto kilka przykładowych wartości AFR deklarowanych przez producentów:

• Seagate Enterprise HDD - AFR rzędu 0,5%-1,5% - oznacza to bardzo niską roczną awaryjność,
• Western Digital Gold - AFR około 1%, typowa dla dysków klasy enterprise,
• Samsung Enterprise SSD - AFR zwykle niższy niż 0,5%, dzięki braku części mechanicznych,
• Dyski konsumenckie HDD i SSD - AFR może być wyższy, często przekracza 2% - wynika to z innego profilu użytkowania i niższej klasy niezawodności.

Należy zaznaczyć, że wartości AFR wynikają z testów i statystyk produkcyjnych, ale rzeczywista awaryjność może różnić się w zależności od warunków eksploatacji.

Czynniki wpływające na AFR

Na rzeczywistą roczną awaryjność sprzętu wpływa wiele czynników, w tym:

• Warunki środowiskowe - wysoka temperatura, wibracje, wilgotność lub kurz mogą zwiększyć ryzyko awarii, a tym samym AFR;
• Intensywność pracy - urządzenia pracujące ciągle w trybie 24/7 (np. serwery) są bardziej narażone na awarie niż sprzęt używany okazjonalnie;
• Jakość komponentów - lepsze materiały i nowoczesne technologie produkcji wpływają na obniżenie AFR;
• Aktualizacje firmware i oprogramowania - poprawki mogą zmniejszyć ryzyko awarii poprzez eliminację błędów systemowych;
• Procesy obsługi i konserwacji - regularna kontrola i czyszczenie sprzętu wpływają na jego dłuższą żywotność i niższą awaryjność.

AFR w praktyce - zastosowania i interpretacja

Wykorzystanie AFR w praktyce wymaga umiejętności właściwej interpretacji i integracji tego parametru z innymi danymi o sprzęcie i środowisku. Oto kilka przykładów zastosowań:

• Planowanie wymiany sprzętu - administratorzy mogą na podstawie AFR określić, po jakim czasie użytkowania warto wymienić urządzenia, aby uniknąć kosztownych awarii;
• Zarządzanie ryzykiem - znając AFR, można ocenić ryzyko wystąpienia awarii w danym okresie i podjąć decyzję o zastosowaniu rozwiązań redundancji, np. RAID, czy systemów kopii zapasowych;
• Szacowanie kosztów utrzymania - AFR pomaga przewidzieć częstotliwość awarii i związane z nimi koszty serwisowe oraz zakupu nowych komponentów;
• Ocena jakości producenta - porównując AFR różnych modeli i marek, można wybrać sprzęt cechujący się najwyższą niezawodnością.

Podsumowanie

Annualized Failure Rate (AFR) to istotny wskaźnik niezawodności sprzętu informatycznego, który pozwala określić roczną procentową awaryjność urządzeń takich jak dyski twarde, SSD czy serwery. AFR jest niezwykle pomocny w planowaniu konserwacji, zarządzaniu ryzykiem oraz optymalizacji kosztów utrzymania infrastruktury IT. W połączeniu z innymi wskaźnikami, takimi jak MTBF, umożliwia administratorom podejmowanie świadomych decyzji o wyborze sprzętu i jego cyklu życia.

W erze dynamicznego rozwoju technologii oraz rosnącej ilości przetwarzanych danych, zrozumienie i właściwe wykorzystanie wskaźników takich jak AFR jest fundamentem stabilności i ciągłości działania nowoczesnych systemów informatycznych.

Opracowano na podstawie:

1. Wikipedia (n.d.). Annualized failure rate. Wikipedia. Data odczytu: 03.08.2025, z https://en.wikipedia.org/wiki/Annualized_failure_rate
2. ClickMaint.com (n.d.). Annualized failure rate (AFR). Data odczytu: 03.08.2025, z https://www.clickmaint.com/glossary/annualized-failure-rate-afr
3. Cryotos.com (n.d.). Annualized failure rate. Data odczytu: 03.08.2025, z https://www.cryotos.com/glossary/annualized-failure-rate
4. Terotam. (n.d.). What is annualised failure rate in maintenance management. Data odczytu: 03.08.2025, z https://terotam.com/blog/what-is-annualised-failure-rate-in-maintenance-management
5. Zoidii.com (n.d.). Annualized failure rate. Data odczytu: 03.08.2025, z https://zoidii.com/glossary-post/annualized-failure-rate
6. Seagate.com (n.d.). Hard disk drive reliability and MTBF & AFR. Data odczytu: 03.08.2025, z https://www.seagate.com/pl/pl/support/kb/hard-disk-drive-reliability-and-mtbf-afr-174791en/
7. Zenex.home.pl (n.d.). Systemy zasilania gwarantowanego i chłodzenia: White Paper WP-112. Data odczytu: 07.06.2025, z https://zenex.home.pl/pub/katalogi/schneider/6_systemy_zasilania_gwarantowanego_i_chlodzenia/6_9_dokumenty_white_paper/wp-112.pdf